Krajem kameníků na Říčansku – Lesní potok, część 1

Od 2011 r. mierzący przelew Lesní potok jest wyposażony w czujnik ultradźwiękowy mierzący przepływ, temperaturę wody i przewodność stacji Fiedler-Mágr, który umożliwia przesyłanie danych w wybranych odstępach czasu i przeglądanie ich przez Internet. W pobliskim szkolnym przedsiębiorstwie leśnym znajduje się ta sama stacja Fiedler-Mágr, która od 2008 r. rejestruje intensywność opadów oraz temperaturę i wilgotność. Próbki wody powierzchniowej są pobierane z miejsca przelewu w celu analitycznego przetworzenia ich w laboratorium.

VOSS (pionowe kolektory opadowe) opracowane przez Czeską Służbę Geologiczną stosowane w całej sieci GEOMON są wykorzystywane do gromadzenia opadów na otwartej przestrzeni. Tutaj konkretnie dokonuje się pobioru tzw. opadów podkoronowych z roślinności liściastej. Urządzenia do pobierania próbek nienależące do sieci GEOMON są wyposażone w szklane lejki a służą do zapobiegania przyczepianiu się liści lub igieł, które następnie modyfikowałyby skład opadów. Kolejnym urządzeniem zbudowanym z siatki jest pobierak opadu ściółki, tj. liści lub igieł. W ten bowiem sposób najlepiej osadzają się niektóre elementy. W pobliżu przelewu mierzącego znajduje się studnia o głębokości 5 m, która w dolnej części na wysokości 0,5 m jest pokryta materiałem obojętnym z perforacją. Studnia ta służy do pobierania próbek płytkiej wody podpowierzchniowej, mierząc stale poziom wód gruntowych.

Zebrane próbki opadów są pobierane raz w miesiącu, a woda powierzchniowa jest pobierana jednorazowie do dalszej analizy chemicznej. Dzięki temu sposobowi śledzenia wód zaobserwowano od 1994 roku, w środkowych Czechach, znaczną poprawę jakości środowiska. Ze względu na ograniczenie emisji atmosferycznych związków siarki i azotu przez proces odsiarczania, w 2015 r. średnia wartość opadów wzrosła do 5,2. Spadek pH był spowodowany spadkiem stężenia anionów siarczanowych w opadach atmosferycznych w plenerze w latach 1994-2015. Jeśli porównamy stężenie w 1994 r. – powyżej 4 mg / L ze stężeniem w 2015 r. – poniżej 2 mg / L, jest to spadek o ponad 50 %. W przypadku anionów azotanowych spadek był znacznie mniej znaczący, biorąc pod uwagę, że znaczna część emisji azotu pochodzi ze źródeł innych niż siarka. Głównymi źródłami emisji azotu są silniki spalinowe lub rolnictwo.

Barbora Dudíková Schulmannová, Vojtěch Janoušek, Tomáš Navrátil, Václav Rybařík i Pavel Vlašímský