Wydobycie srebra, jego historia i zastosowanie – część 3

Ameryka

W czasach nowożytnych wkrótce po odkryciu bogatych złóż w Ameryce nastąpił boom na wydobycie srebra. Cena srebra gwałtownie spadła, co znacząco wpłynęło na górnictwo w całej Europie, a niegdyś bogate miasta górnicze szybko zubożały. W XVI i XVII wieku jedne z najbogatszych na świecie złóż srebra odkryto w Peru, Meksyku, Boliwii, Chile i Argentynie. Do dziś Peru i Meksyk są głównymi źródłami srebra na świecie.

Cerro de Pasco w Peru

Srebro wydobywa się tu od połowy XVI wieku, ale intensywność wydobycia nastąpiła dopiero w 1901 roku. Oprócz srebra wydobywa się tu głównie cynk i ołów. Toksyczne odpady wydobywcze – opary pyłów ołowiu, wybuchy, toksyczne gazy, mają bardzo niekorzystny wpływ na otaczające środowisko. U ponad 80% dzieci poziom ołowiu we krwi przekracza dopuszczalny limit. Wokół kopalni 85% domów nie nadaje się do zamieszkania. Przesiedlenie ludności planowane jest od kilkudziesięciu lat, ale nie wiadomo, czy już się rozpoczęło.

Cerro Rico w Boliwii

Niegdyś jedna z najbogatszych kopalń na świecie, dostarczyła Europie niewiarygodną ilość bogactwa, ale wykupionego przez dotkliwe ludzkie cierpienie. W ciągu trzech stuleci w kopalniach zginęło około ośmiu milionów górników. Góra pokryta jest 700 szybami (niektóre źródła podają 800 szybów), co do których jednak nie ma dalszych planów. Z 400 czynnych szybów 15 000 górników wydobywa 2000 ton materiału dziennie. I dlatego góra „wyglądająca jak szwajcarski ser” grozi zawaleniem. Wszeobecny pył i azbest prędzej czy później dopadnie każdego. Dlatego najczęstszymi przyczynami śmierci górników są rak płuc i krzemica. Chociaż jest to zabronione, pracuje tu około 2000 dzieci, od 10 roku życia jako posłańcy, a później od 13 roku życia jako górnicy.

Waluta

Srebro, podobnie jak złoto, służyło do wyrobu monet. W Mezopotamii zaczęli używać pierwszej srebrnej waluty dwa i pół tysiąca lat temu, miała kształt kółka i spirali jak dzisiejsze pieniądze. Pierwsze monety wykonane z elektrum zostały wybite w Lidii w zachodniej Turcji w VII wieku p.n.e. Pierwsze srebrne monety zostały prawdopodobnie wybite na naszym terenie za panowania księcia Bolesława II. w drugiej połowie X wieku. Nazywano je denarami, wybijano je prawie z czystego srebra i ważyły ​​nieco ponad 1 gram. Grosze praskie były używane od XIV wieku, były bardzo cenne i były powszechnie stosowane w sąsiednich krajach. W latach 1520 – 1528 w Jachymowie wybijano tolar jachymowski, który był przeznaczony na eksport. Tolary z Mennicy Šlikovskiej za swoją wyjątkową jakość i wysoką zawartość srebra zapłaciły najwyższą cenę. Miliony monet zostały przetopione i wykorzystane w niemieckich mennicach książęcych do produkcji waluty niskiej jakości. Dlatego dzisiaj stosunkowo rzadko możemy na nie natrafić. Oprócz bitych monet, początkowo płacono także kawałkami srebra, jego wartość stanowiła jego waga, a te kawałki srebra były w razie potrzeby cięte i siekane – „rąbane”. U starorosyjskich narodów pieniądze te dały nazwę dzisiejszym rublom.

Zastosowanie

Srebro znajduje swoje zastosowanie w produkcji samochodów, leków, elektroniki, materiałów fotograficznych, lusterek, baterii o dużej pojemności, silników lotniczych. Wykorzystywane jest również jako materiał do przygotowania amalgamatu dentystycznego, w oczyszczaniu wody, w specjalnych szkłach oraz w ograniczony sposób do bicia monet okolicznościowych.

Źródło: Lomy a těžba