Śladem kamieniarzy na Říčansku – Kamieniołom Žernovka, część 2
Pluton Říčany tworzy bryłę o mniej więcej eliptycznym przekroju
(13 × 9 km). Jak już pokazał Katzer (1888), składa się on głównie z dwóch koncentrycznie ułożonych podstawowych magmowych facji – zewnętrznej, bogatej w fenokryształy i wewnętrznej, z ich niewielką liczbą. Ich kontakt nie został odkryty, ale prawdopodobnie jest stopniowy, powolny. Również różnice w składzie modalnym i zawartości głównych elementów są minimalne. Nowe datowanie cyrkonu w U-Pb potwierdza, że obie facje introdukowały się w tym samym czasie, około 337 milionów lat temu (Trubac i in., w druku). Środkowa część ciała została pokonana przez młodszą, teraz słabo odsłoniętą, intruzję drobnoziarnistego leukogranitu z dwóch mik, tak zwanego typu jewanskiego, a południowa krawędź plutonu jest otoczona przez szeroką około 1 km strefę licznych żył pegmatytów mikrogranitów i aplitów ze znacznym wzbogaceniem boru, cyny, niobu i tantalu.
Zachodnie kontakty plutonu Říčany z neoproterozoicznymi i kambryjskimi metasedymentami obszaru Tepla-Barrandium są intruzyjne, z wyraźną metamorfozą kontaktową. Wschodni kraniec pokryty jest permokarbońskimi sedymentami, których zlepieńce zasadowe zawierają otoczaki granitu Říčany. Jak zobaczymy w kamieniołomie Žernovka, centralna facja plutonu Říčany charakteryzuje się występowaniem dużych maficznych enklaw mikrogranularnych, które są hybrydowe, bogate w potas i wykazują inne pokrewieństwo z magmą durbachityczną. Często są one związane z uderzającymi nagromadzeniami skalenii potasowych K. To powiązanie wskazuje na złożone interakcje między zasadową i kwaśną magmą, a także prawie zestalony skaleń K kumuluje się, prawdopodobnie w kilku etapach.
Dla Świata kamienia dostarczone przez autorów:
Barbora Dudíková Schulmannová, Vojtěch Janoušek, Tomáš Navrátil,
Václav Rybařík i Pavel Vlašímský