Unikalny piaskowiec bielohradzki w związku z tradycjami górniczymi oraz jego zastosowaniem w rzeźbie

Pískovcový kamenolom Lázně Bělohrad

Piaskowiec z kamieniołomu w Lázních Bělohrad jest absolutnie wyjątkowy w całej Europie. Mamy tutaj do czynienia z unikalną krystalizacją żelaza, która zabarwiła żółty piaskowiec marmurowym wzorem o barwie różowo-czerwono-fioletowej. Ten typ kamienia nie ma swojego odpowiednika w Europie. U kamieni, które spełniają wszystkie wymagania podstawowych norm technicznych dla kamienia naturalnego, właśnie kolor stanowi zaletą, która go wyróżnia.

Klienci poszukują czerwonawego rysunku piaskowca właśnie ze względu na jego przyjemny wygląd w kombinacji dom-ogród. To również determinuje jego użycie. Cokół z piaskowca, parapety, masywy okien i drzwi czy schody uzupełniają elementy architektury ogrodowej takie jak murki ogrodowe, płoty, kominki, tarasy, ławki, klomby, oczka wodne i fontanny. Wykorzystanie kamienia do kominków i okładzin wewnętrznych stwarza wrażenie kompleksowości. Ciepła kolorystyka naturalnego kamienia i umiejętnie dobrane rośliny tworzą cudowne miejsca właśnie ze względu na ich piękno i wyjątkowość.

Wydobycie i obróbka piaskowca Bělohrad, z którego zbudowano malownicze uzdrowisko Lázně Bělohrad, trwało do 1943 roku, a następnie zostało wznowione w 1995 roku. Najstarszym zachowanym przykładem jego zastosowania jest kolumna morowa na rynku, która pochodzi z 1657 roku.

Z piaskowca bielohradzkiego wykonano ostatnio dwie ciekawe prace rzeźbiarskie – posąg św. Prokopa i św. Agnieszki Czeskiej.

Pierwsza praca powstała na cześć św. Prokopa, patrona Czech i górników. NS. Prokop żył w X-XI stuleciu. Urodził się około 970 roku w Chotouni w ziemianskiej twierdzy. Kształcił się w szkole z językiem słowiańskim na Wyszehradzie, został księdzem, a później mnichem w klasztorze benedyktynów na Břevnovie. Po zamordowaniu rodziny Slavníków żył jako pustelnik w jaskini w Dalejích koło Jinonic. Tutaj również św. Prokop prawdopodobnie napisał świętą Ewangelię, która dotarła do Francji, gdzie królowie francuscy składali na nią przysięgę podczas koronacji („texte du sacre”). Stamtąd Prokop wyruszył w podróż do leśnej krainy Posázaví. W tym czasie podobno widzieli go okoliczni mieszkańcy, jak orze pole między Chotounem a wąwozem Sázava razem z diabłem, który jest przywiązany do pługa, a święty popędza go krzyżem trzymanym w prawej ręce. Pustelnia stopniowo przekształciła się w osadę klasztorną, z której rozwinął się klasztor Sázava, wspierany przez księcia Oldřicha i jego następcę Brzetysława. Jego pierwszym opatem był Prokop. Św. Prokop jest przedstawiany ze swoim atrybutem – diabłem na łańcuchu – co ma znaczenie duchowej walki i zwycięstwa nad siłami ciemności.

Blok z piaskowca, z którego jest wyrzeźbiona figura św. Prokopa
Model figury św. Prokopa – liceum SPŠKS Hořice
Odsłonięcie figury św. Prokopa przed Muzeum Górnictwa w Ostrawie

Drugim atrakcyjnym projektem było wyrzeźbienie, odsłonięcie i poświęcenie figury św. Agnieszki Czeskiej w Láznich Bělohrad. Pomnik odsłonięto z okazji 800. rocznicy urodzin tej czeskiej księżniczki, córki króla czeskiego Przemysła Ottokara I i węgierskiej księżnej Konstancji, jednej z najszlachetniejszych postaci w historii Czech. Św. Agnieszka Czeska była znana ze swojej dobroczynności, miłosierdzia i sztuki dyplomacji. Prace rzeźbiarskie z piaskowca bielohradzkiego odbyły się w liceum SPŠKS w Hořicach na przedgórzu Karkonoszy pod profesjonalnym nadzorem rzeźbiarki akademickiej Dagmar Štěpánkovej.

Posąg św. Agnieszki Czeskiej w Lázních Bělohrad: „Pax et bonum” – Pokój i dobro dla wszystkich!

Na koniec przytoczmy jeszcze raz cytaty od osoby, od której wciąż możemy się czegoś nauczyć – Michelangelo Buonarotti:

„Miłość jest skrzydłem, które Ten dał człowiekowi, aby ten mógł wzlecieć do Niego.“
„Miłość zwycięża i kdyby strach był wielki.“

PolandGermanEnglishCzech