Krajem kameníků na Říčansku – Aldašín, część 2

Wiele nagrobków wykonano z granitu Říčany, możemy również zobaczyć granit Vahlovice (amfibol-biotytyczny granodioryt typu Blaten z kompleksu plutonicznego w środkowych Czechach) oraz nagrobki z ciemnych skał żyłowych – ze „sjenitu” Šluknov (doleryt), górskiego „sjenitu” (diorytowy porfir), gabra z Pecerad lub z różnego rodzaju diorytów i gabr obcego pochodzenia. Przypomnijmy, że kamieniarze mieli i mają skały sklasyfikowane pod tak zwanymi nazwami handlowymi, które często nie odpowiadają prawidłowej nazwie skały w prawdziwym sensie petrograficznym. Granity są dla nich jasnymi, inwazyjnymi skałami, podczas gdy ciemne skały żyłowe nazywane są „sjenitami” i pod tą nazwą możemy sobie wyobrazić szeroką gamę różnych rodzajów diorytów, gabrów, porfirów itp. Ciemna skała, prawdopodobnie zagraniczny wypolerowany gabro lub dioryt, tworzy grób rodziny Hendrich i Borovičkowych. Obok tablicy znajduje się rzeźba dziewczyny naturalnej wielkości, wykonana z białego (prawdopodobnie Laaskiego) marmuru z sygnaturą CERV 1944. Jest to dzieło rzeźbiarza Jana Červy (1905-2002), który wykonał wiele rzeźb, płaskorzeźb i tablic pamiątkowych w Pradze i Pilźnie. Naprzeciw tego nagrobka znajduje się nagrobek (dla rodziny Sázawskich), z diorytu, który sam przyciąga większą uwagę niż umieszczona na nim rzeźba z brązu kamiennego. Rzeźba jest dziełem akademickiej rzeźbiarki Blaženy Borovičkowej-Podpěrowej (1894-1980), jednej z pierwszych uczennic rzeźby i kamieniarki w Hořicach, która między innymi współpracowała ze swoim mężem mistrzem kamieniarstwa w Čáslavie, Karelem Borovička. Jest zatem możliwe, że Karel Borovička (1893-1969) pochowany we wspomnianym grobie Hendricha i Borovičky z posągiem Worm był mężem rzeźbiarki Borovičkowej-Podpěrowej.

Z archeologicznego punktu widzenia Aldašín jest dobrze zachowanym miejscem, gdzie w sąsiedztwie kościoła św. Jerzego w roku 2006 było odkryte domostwo z zagłębionym prostokątnym planem terenu, prawdopodobnie podwórko i około 10 innych budynków wokół prostokątnego kwadratu. Znaleziono tu części ceramiki, które świadczą o istnieniu wsi już w XIII wieku.

Barbora Dudíková Schulmannová, Vojtěch Janoušek, Tomáš Navrátil, Václav Rybařík i Pavel Vlašímský