NAJSTARSZE MIASTO W EUROPIE LICZY 7 TYSIĘCY LAT. ZNAJDUJE SIĘ W BUŁGARII
Archeolodzy we wschodniej Bułgarii odnaleźli pozostałości miasta z dwupiętrowymi domami, świątynią oraz bramami. Czemu zawdzięcza taki rozwój?
We wschodniej Bułgarii archeolodzy odkryli starożytne miasto, które może okazać się najstarszym w Europie. Położone jest w pobliżu kopalni soli, która tłumaczyć może także pochodzenie innych zabytków odkrytych w regionie. Pisze o tym francuska agencja prasowa AFP.
W pełni zaawansowana cywilizacja
Archeolodzy odkryli pozostałości dwupiętrowych domów, świątyni i jednej bramy, a także baszty wraz z trzema fragmentami murów obronnych. Posługując się datowaniem radiowęglowym, określono, że zabytki te pochodzą z okresu środkowego i starszego eneolitu, a zatem zbudowano je w latach 4700 – 4200 przed naszą erą. W tym roku odkryto także małą nekropolię, czy też miasto zmarłych, którą naukowcy muszą wciąż zbadać.
Według wniosków wysuniętych przez archeologów ten ufortyfikowany ośrodek z około 350 mieszkańcami, centrum religijnym oraz handlowym, odpowiada kryteriom prehistorycznego miasta dopiero od niedawna. „To niesamowite miejsce, wystarczy tu pracy dla kilku pokoleń archeologów”, komentuje Nikolow, jednocześnie uskarżając się na nieustający brak wsparcia finansowego państwa. To jednak rekompensują dotacje pochodzące od prywatnych darczyńców. Efekty pracy analizuje brytyjski antropolog, japoński ekspert w dziedzinie ceramiki oraz zespół badaczy niemieckich, których zadaniem jest określenie wieku znalezisk.
Za wszystkim stoi sól
„W okresie, kiedy człowiek nie wynalazł jeszcze ani koła, ani wozu, ludzie przemieszczali ogromne kamienie i budowali potężne mury. Dlaczego? Co chcieli ukryć? Sól?“, pyta Nikolow. Prowadija-Sołnicata swój rozwój zawdzięcza ogromnym zasobom soli w regionie Morza Czarnego, największych i jedynych na Bałkanach, eksploatowanych już od 6 tysięcy lat przed naszą erą, wyjaśnia ekspert.
„Po raz pierwszy archeolodzy odkryli ślady produkcji soli w tak dawnym okresie w południowowschodniej Europie oraz zachodniej Anatolii. Po raz pierwszy także zebrane materiały są wystarczające by to udowodnić“, podkreśla Baczwarow.
Kopalnie soli istnieją do dziś, ale ich wartość jest już zupełnie inna. „Sól w okresie między siódmym a szóstym tysiącleciem przed naszą erą, była niezwykle cennym towarem. Była niezbędna w codziennym życiu, ale także wykorzystywano ją w handlu wymiennym“, wyjaśnia Nikolow.
Wydobycie soli w tym miejscu rozpoczęło się około roku 5500 przed naszą erą, kiedy to ludzie zaczęli warzyć wodę ze słonych źródeł w piecach, wyjaśnia badacz. Produkcja soli została przesunięta w miejsce oddalone od miasta mniej więcej w szóstym tysiącleciu, pozwoliło to na jej zwiększenie. „Około roku 5500 przed naszą erą, jeden piec w Provadia-Solnitsata był w stanie wytworzyć około 25, 30 kilogramów suchej soli, v latach 4700 – 4500 przed naszą erą produkcja wynosiła już od 4 do 5 tysięcy kilogramów. W tym okresie sól była równie cenna jak złoto. Jesteśmy zatem w stanie wyobrazić sobie co to oznaczało,“ podkreśla.
Handel solą zagwarantował mieszkańcom miasta ogromne bogactwo. To pozwala także wyjaśnić pochodzenie odnalezionych w 1972 roku na nekropolii niedaleko Warny cennych przedmiotów ze złota. Datuje się je na okres 4300 lat przed naszą erą, dodaje Nikolow.
Warneński skarb waży 6,5 kg i składa się z ponad 3000 klejnotów oraz przedmiotów religijnych. Na arenie międzynarodowej uznawany jest za najstarszy na świecie przykład złota przetworzonego przez człowieka. To znalezisko sprowokowało wiele pytań na temat dawnych cywilizacji zamieszkujących tereny Bułgarii przed Trakami, a także dotyczących zagadki, w jaki sposób biedny rolniczy kraj mógł skrywać podobne bogactwa.
Zdjęcie we wstępie: International Institute of Anthropology, Bułgaria
Źródło: National Geographic
Autor: Redakcja / ČTK 5. 6. 2020
